McMurdo – suche pustynie Antarktydy, zdjęcie, opis, mapa
Nazwa „Antarktyka” natychmiast kojarzy się z wiecznymi blokami śniegu i lodu o grubości około 4 kilometrów w niektórych miejscach na rozległej przestrzeni białego kontynentu. Wszystko wydaje się tutaj przesiąknięte wilgocią. Ale bez względu na to, jak to brzmi paradoksalnie, właśnie wśród tej obfitości śniegu znajdują się najbardziej suche pustynie naszej planety. Antarktyda położona jest na biegunie południowym, ale mimo takiego położenia geograficznego jest najzimniejszym kontynentem na świecie, gdzie w styczniu temperatura dochodzi do -93 stopni Celsjusza.
sensacja naukowa
Nawet pracownicy polarnych stacji badawczych nie mogą tam być w tym okresie, ale pracują tylko latem w -25. Obszary Antarktydy przypominają równiny księżycowe, gdzie człowiek jest rzadkim gościem. Odkrywcy polarni wyznaczyli granice suchych pustyń McMurdo lodowego kontynentu: Victoria, Wright i Teyler.
Odkrycie to stało się sensacją naukową, opracowaną przez amerykańskich nawigatorów w ubiegłym stuleciu, wyprzedzając rosyjskich naukowców o zaledwie kilka dni. Badania wykazały, że 2% terytorium Antarktydy, niezajętego przez śnieg i lód, to najbardziej suche miejsce na świecie, w którym od dwóch milionów lat nie padało. Drugie miejsce pod względem suchości na Ziemi zajmuje chilijska pustynia Atacama, w niektórych obszarach jej opadów nie było więcej niż 400 lat, a całe terytorium pustyni pokryły średnie roczne opady wynoszące 0,1 mm.
Warunki klimatyczne
Wraz z faktem, że najsuchsze pustynie znajdują się na Antarktydzie, kontynent ten jest uważany za najbardziej mokre i najbardziej wietrzne miejsce, ponieważ to tutaj 70% zasobów słodkiej wody całej naszej planety koncentruje się w postaci ogromnych złóż lodu.
Suchość antarktycznych pustyń tłumaczy się występowaniem w tych strefach stałych wiatrów katabatycznych, których prędkość jest katastrofalnie ogromna i wynosi 320 kilometrów na godzinę. Nazwano je tak ze względu na szybkość zsuwania się po zboczach pod wpływem grawitacji. W takich warunkach po prostu niemożliwe jest utrzymywanie się wilgoci, śnieg natychmiast przechodzi w stan gazowy, więc nie ma lodu, chociaż najdłuższa rzeka Antarktydy, Onyks, płynie prawie obok suchych pustyń, a jezioro Vida znajduje się trochę dalej.
Nawet odkrycie tych pustyń pośród białej ciszy było nieludzko trudnym zadaniem: silny mróz w połączeniu z szalonym wiatrem stwarzały nieznośne warunki badawcze dla polarników. Fakt zidentyfikowania suchych miejsc i przyczyn ich występowania był nie tylko odkryciem naukowym, ale prawdziwym heroicznym wyczynem entuzjastycznych badaczy.
Obserwacje naukowe suchych dolin są nadal aktywnie prowadzone i już ustalono, że ich przestrzeń pod względem cech zewnętrznych i klimatycznych bardzo przypomina Marsa. To nie przypadek, że NASA testuje tutaj lądowniki Viking, mając nadzieję, że wkrótce użyje ich na Czerwonej Planecie.
Lodowe jeziora suchej pustyni
Na terenie suchej doliny Wright znaleziono zamarznięte jeziora, w których woda ma bardzo wysokie stężenie soli, przekraczające zasolenie Morza Martwego. Ale nawet w nim znajdują się wcześniej niezbadane mikroorganizmy i bakterie, których głównym składnikiem są pierwiastki siarki i żelaza. Skały ratują je przed śmiercią, a podczas topnienia lodowców wydostające się bakterie zabarwiają wodę na czerwono, tworząc wrażenie Krwawego Wodospadu, który można zaobserwować w innej suchej dolinie – Taylor.
Odkrycie takich pierwotniaków po raz kolejny pośrednio przekonuje naukowców o słuszności teorii o możliwości życia organizmów żywych na Marsie. Inną oznaką podobieństwa suchych pustyń Antarktydy do tajemniczej planety jest czerwonawo-rdzawy kolor ich powierzchni, na której nie ma roślinności ani zwierząt.
Badania suchej pustyni
Dlaczego życie ptaków i zwierząt polarnych jest możliwe w lodzie, a w suchych dolinach, gdzie nie ma śniegu, nie jest? Tylko nadmierna suchość atmosfery nie pozwala tu żyć zwierzętom i roślinom. Ale, jak dowiadują się zoolodzy i biolodzy, nie zawsze tak było.
Do takiego wniosku doszli, kiedy zaczęli znajdować zmumifikowane szczątki fok, doskonale zachowane w suchym powietrzu na suchej pustyni Wiktorii. Przypuszczalnie te ssaki żyły tu około 3000 lat temu. W konsekwencji w tym okresie zmieniły się klimatyczne i geograficzne warunki bytowania na terenach zwanych obecnie suchymi pustyniami.
Polarni badacze Antarktydy zmagają się teraz z tym problemem, wysuwają różne teorie przyczyn zmiany stref klimatycznych kontynentu lodowego, ale jak dotąd nie ma bezpośredniej odpowiedzi na te pytania. Antarktyda nadal jest tajemniczym, mało zbadanym kontynentem, dlatego wyprawy badawcze nie przerywają pracy, mimo surowych, nieludzko trudnych warunków przebywania tu ludzi nawet w antarktycznym sezonie „letnim”, kiedy temperatura powietrza wynosi -25 stopni Celsjusza .
Turystyka antarktyczna
Ale nawet tutaj, w krainie wiecznego chłodu, możliwe są rejsy turystyczne. Na przykład taka podróż planowana jest na statku „L Austral” z okazji Nowego Roku od 29 grudnia 2015 r. do 8 stycznia 2016 r. Na tych, którzy mogą wziąć udział w tym fantastycznym rejsie czeka najbardziej niezwykłe święto noworoczne wśród lodowatej ciszy gór lodowych, wiecznych śniegów, wśród których giną czerwono-brązowe przestrzenie suchych dolin. Można sobie wyobrazić radość podróżnych obserwujących przez iluminatory kolonię pingwinów królewskich czy fok, spokojnie żyjących na krach.
Wspaniały luksusowy statek wypłynie 29 grudnia z argentyńskiego portu Ushuaia o 18.30. Miasto portowe położone jest na samym skraju Argentyny i jest stolicą Ziemi Ognistej – państwowego Parku Narodowego. Od jego oględzin rozpocznie się podróż 190 turystów, którzy chcieli odbyć tak egzotyczną wyprawę, która pozwoli im odwiedzić bajkowe królestwo Królowej Śniegu i na własne oczy zobaczyć olśniewająco surowe piękno lodowe hale tajemniczo nie do zdobycia lądu.
Więcej informacji o rejsach na Antarktydę w naszym artykule.